De ontvangst van Lou’s romandebuut in Nederland

In 1885 verschijnt Lou’s romandebuut Im Kampf um Gott. Het wordt goed ontvangen, niet alleen in Duitsland, maar ook in Nederland. Zo las Troelstra de roman met veel belangstelling en wijdde P.H. Hugenholtz, oprichter van de Vrije Gemeente in Amsterdam, er een uitvoerige recensie aan. Daarnaast wordt de roman op zijn aanbeveling vertaald naar het Nederlands: In den strijd om God.

De roman gaat over een dominee’s zoon, die terugblikt op zijn leven. Zijn worstelingen, strijd, staan centraal: het verlies van de God van zijn kinderjaren. Hugenholtz wijst de lezer erop dat dit een strijd is die de jonge schrijfster zelf ook heeft gestreden. Ze heeft diep nagedacht over de godsdienstvraag, en heeft het innerlijk doorleefd, haar boek is van binnenuit geschreven. Hugenholtz noemt het ook wel een ‘Tendenzroman’: ‘van het naïf geloof, door den bangen twijfel, tot den zelfbewusten levensernst.’

Wat is volgens Hugenholtz de kerngedachte van deze roman? ‘De eenzaamheid, de verlatenheid van de ziel, die den God van hare kinderjaren verloor en zich nog geen eigen God verwierf in diens plaats, is hier treffend getekend.’ Maar daar blijft het niet bij. ‘Zo moet, leert ons de schrijfster, het geloof aan de goddelijke macht in eigen boezem, dat onder allerlei verstandelijke bedenkingen bezwijkt, herleven als een practisch levensresultaat.’

Ook De Tijdspiegel besteedt uitvoerig aandacht aan Lou’s roman. ‘Ik verheug mij over die vertaling, omdat In den strijd om God een merkwaardig boek is, waarvan de lezing en herlezing zeer gewenscht is voor allen, die den grooten geestenstrijd van onze dagen meeleven. Ik herinner mij geen boek in de laatste jaren gelezen te hebben, dat zoo zeer tot nadenken brengt, tot ernst stemt en ons uit het gedruisch der wereld tot onszelf terugvoert.’

Een betere aanbeveling kan ik niet bedenken.