december 18th, 2020 by Renske ter Avest

Het Lou Salomé Genootschap, ‘Als een soort grap ontstaan’

‘Nee, het is geen genootschap’, zo schrijft Rody Chamuleau, een van de oprichters van het Lou Salomé genootschap in een reactie op mijn mail. ‘Feitelijk was dit alles als een soort grap ontstaan. Ik maakte zo’n veertig jaar geleden met Tom Gitsels een Nietzsche-reis naar Weimar, een opdracht die we ons gesteld hadden. We liepen daar tegen een manuscript aan van Lou Andreas-Salomé: An den Schmerz. Dit werd de eerste uitgave van het Lou Salomé genootschap [de Bosbespers]. Later bezochten we Ernst Pfeiffer [die bevriend was met Andreas-Salomé in haar oudere jaren, en de literaire nalatenschap van Lou onder zijn beheer kreeg]. Er volgden meer vertalingen van Andreas-Salomé’s werk [waaronder De mens als vrouw en Een kerstsprookje].’ 

In het eerste jaar van mijn studie filosofie kreeg ik de opdracht een essay te schrijven voor het vak Fenomenologie en hermeneutiek. Ik koos voor het ‘autobiografische’ werk Terugblik op mijn leven van Lou Andreas-Salomé. Haar grondstemming beschrijft ze in het gedicht ‘Levensgebed’: 

‘Uit alle macht omvat ik u! Laten uw vlammen mij in brand steken, laat mij uw raadselen, zelfs in het vuur van de strijd, nog dieper doorgronden. Kon ik maar duizenden jaren leven! Duizenden jaren denken! Sluit me in uw beide armen: en hebt gij geen geluk meer om aan mij te geven – welaan, dan hebt gij nog uw pijn.’

Jaren later sloot ik de bacheloropleiding af met een thesis over Lou Andreas-Salome (Het levensgebed), en nog weer later de masteropleiding met een masterthesis over Lou Andreas-Salomé en Spinoza.

Onderwijl begon ik met verzamelen. Alle deeltjes van het Lou Salomé genootschap speurde ik op via boekwinkeltjes, Antiqbook en wat al niet meer (de deeltjes hebben een beperkte oplage, waardoor de obsessie nog groter werd). Chamuleau schrijft dat er destijds ‘vooral belangstelling uit Vlaanderen was gewekt voor het genootschap, ondanks dat Hanneke Wijgh hier in Trouw ruchtbaarheid aan had gegeven’. 

De uitgaven van het Lou Salomé genootschap vormen een prachtige aanvulling op het weinige dat van Andreas-Salomé in het Nederlandse taalgebied voorhanden is. Wat dat betreft zou ik wensen dat er een nieuwe ‘Bosbespers’ opstaat.

Geef een antwoord